Hoe zit het hoger onderwijs in Vlaanderen in elkaar?
We maken je wegwijs in het hoger onderwijs.

Wat is het verschil tussen het secundair en hoger onderwijs?
Vakken versus opleidingsonderdelen
We spreken in het hoger onderwijs niet meer over vakken, maar over opleidingsonderdelen. Dat heeft te maken met het feit dat het niet langer enkel om theorie gaat, maar ook om practica, laboratoriumoefeningen, projecten, opdrachten …
Al die elementen samen vormen een opleidingsonderdeel. Een opleidingsonderdeel kan uit verschillende partims bestaan waarvoor je aparte credits kan verwerven.
Jaren versus (model)traject
De opleiding wordt opgedeeld in opeenvolgende modeltrajecten. De eerste maal schrijf je je in voor het eerste modeltraject. Wie slaagt voor een modeltraject, schrijft zich in voor het volgende modeltraject.
Soms lukt het niet om alle 60 studiepunten goed af te werken. Een ramp is dat niet. In het daaropvolgende jaar stel je jouw eigen programma samen met daarin de opleidingsonderdelen die je nog moet opnemen en eventueel enkele opleidingsonderdelen van het daaropvolgende jaar. Je neemt hiervoor contact op met de trajectbegeleider, die je zal helpen met het samenstellen van je eigen studietraject.
Proeven versus examenkansen
Binnen één academiejaar heb je doorgaans twee examenkansen per opleidingsonderdeel. De eerste examenkans vindt plaats in januari of juni, terwijl de tweede examenkans meestal wordt georganiseerd in augustus. Houd er rekening mee dat niet alle opleidingsonderdelen herkansbaar zijn in augustus, zoals bijvoorbeeld stages. Als je na de tweede examenkans nog steeds niet geslaagd bent, kun je het opleidingsonderdeel opnieuw opnemen in het volgende academiejaar, waarbij je opnieuw hetzelfde aantal examenkansen krijgt als tijdens je eerste inschrijving.
Oudercontact versus feedbackgesprek
Je komt je punten te weten via jouw rapport dat gedeeld wordt op iBamaflex (iBamaflex is het portaal van de Howest studentenadministratie). Kort daarna kan je feedback op jouw resultaten krijgen via het feedbackmoment. Ben je niet voor alles geslaagd, ga hier dan zeker naartoe. Je krijgt er veel bruikbare tips om op in te zetten tijdens de herexamens.
Op jouw rapport kan je alle informatie vinden over jouw studievoortgang. Hier kom je te weten welke credits je behaald hebt, welke modules je opnieuw moet afleggen en of er bepaalde regels verbonden zijn over het verderzetten van de opleiding. (bv. als je voor te veel modules niet niet geslaagd bent). Hier wordt ook doorverwezen naar de studentenbegeleiding indien er uit jouw rapport blijkt dat je eventueel extra ondersteuning kan gebruiken.
Alle communicatie gebeurt naar jou persoonlijk. Hou dus zeker jouw Howest-mail en Leho goed in de gaten.
Schooljaar versus academiejaar
Een academiejaar is opgesplitst in twee semesters van 16 weken of vier delen van 8 weken. Er zijn een aantal lesvrije periodes die overeenkomen met de vakanties uit het secundair onderwijs maar vaak dienen deze om zich voor te bereiden op komende examens.
Raadpleeg de academische kalender
Vast lesrooster versus variabel lesrooster
De opleidingsonderdelen die je krijgt, staan vast per semester. Maar wanneer de lessen van die delen doorgaan, kan variëren van week tot week. De ene week kan vb. 'economie' doorgaan op maandagvoormiddag terwijl de andere week dit kan doorgaan op donderdagnamiddag. Bij de start van elk semester wordt jouw lesrooster duidelijk voor het volledige semester. Let op, er kunnen wel nog enkele lastminute-wijzigingen komen.
Lesuur van 50 minuten versus lesblokken
Opleidingsonderdelen worden in lesblokken van twee à vier uur gepland. Op die manier kan de materie diepgaand besproken worden. Maar geen paniek, pauzes worden uiteraard regelmatig voorzien.
Uren versus studiepunten
Het gewicht van een opleidingsonderdeel wordt niet uitgedrukt in uren maar in studiepunten.
Gestuurde planning versus autonomie
De deadlines worden aan het begin van het semester duidelijk gecommuniceerd. Voor sommige onderdelen geldt permanente evaluatie, maar voor de meeste opleidingsonderdelen ben je zelf verantwoordelijk voor het verwerken van de leerstof na de lessen ter voorbereiding op de examens.
Zit je met een probleem? Vraag het gerust aan de lectoren. Ze helpen je graag verder.
Wat is het verschil tussen universiteit en hogeschool?
Het grote verschil tussen universiteit en hogeschool zijn de type opleidingen en leerstof en de manier van lesgeven.
In een hogeschool vind je graduaat- en professionele bacheloropleidingen, terwijl je aan de universiteit academische bachelor- en masteropleidingen kunt volgen.
Aan een universiteit ligt de nadruk meer op theoretisch en wetenschappelijk onderwijs. Je verdiept je in complexe theorieën en leert wetenschappelijke methoden en technieken. Dit type onderwijs is gericht op onderzoek en het ontwikkelen van diepgaande academische kennis terwijl je op een hogeschool al doende de theorie leert. Natuurlijk krijg je ook een stevige theoretische basis mee tijdens de hoorcolleges, maar die mag je meteen in de praktijk brengen tijdens labo’s en projecten.
Aan de universiteit maak je meestal deel uit van een grote groep. Studenten die nood hebben aan meer structuur en persoonlijke begeleiding voelen zich vaak beter in de kleinere groepen van de hogeschool. Je hebt namelijk niet alleen een nauwere band met de lectoren, je krijgt ook meer ondersteuning met ruimte voor feedback op maat.
Ook de evaluaties zijn helemaal anders. Veel universiteitsstudenten sluiten zich in de blok op om grote pakketten leerstof te studeren. Is dat minder je ding? Op de hogeschool behaal je een deel van je eindcijfer door het uitvoeren van projecten en opdrachten gedurende het jaar, waarbij je tussentijds regelmatig wordt geëvalueerd. Het eindexamen in januari of juni weegt daardoor iets minder zwaar door op jouw eindresultaat. Daarnaast krijg je op die manier ook de kans om toe te passen wat je leerde in de praktijk. Tijdens de stage(s) aan de hogeschool leg je bovendien al onmiddellijk de link naar het werkveld.
Met je graduaats- of professioneel bachelordiploma van de hogeschool ben je daardoor klaar voor de arbeidsmarkt. Wil je toch meer? Met een schakelprogramma stroom je vlot door naar de universiteit om je master te behalen.
Welke opties heb ik na het secundair onderwijs?
Afhankelijk van de opleiding die je volgt in het secundair heb je verschillende opties.
Wat is het verschil tussen een graduaat en een bachelor?
Bachelor | Graduaat |
---|---|
Mix van theorie en praktijk | Praktijk boven theorie |
In 3 jaar klaar voor een veelzijdige toekomst* | In 2 jaar klaar voor een specifiek beroep* |
Evaluatie via grote theoretische examens en semestriële opdrachten | Evaluatie gelijkaardig zoals in het secundair onderwijs |
Breed spectrum van beroepsdomeinen of expert binnen een domein | Focus op specifieke beroepen |
Via verkort traject naar academische bachelor | Via verkort traject naar professionele bachelor |
Studiepunten, leerkrediet & drempelpakket van toepassing | Enkel studiepunten van toepassing |
*Met uitzondering van Bachelor Verpleegkunde dat 4 jaar duurt.
Wat is een graduaat?
Een graduaatsopleiding situeert zich op niveau 5, tussen secundair onderwijs (niveau 4) en professionele bachelor (niveau 6). Met een modeltraject van 90 of 120 studiepunten kan je na twee jaar een diploma hoger onderwijs behalen. Graduaten zijn praktijkgericht en kort. Ze stomen je specifiek klaar voor concrete beroepen en geven je een snelle start op de arbeidsmarkt.
De focus binnen een graduaatsopleiding ligt vooral op het opdoen van praktische ervaring. De theorie wordt in kleinere hoeveelheden aangeboden en heeft steeds een rechtstreekse link met de praktijk op je toekomstige werkvloer. Een graduaatsopleiding bestaat dan ook voor minstens een derde uit werkplekleren.
Na een graduaatsopleiding ben je helemaal klaar om te beginnen werken. Je kan dan ook onmiddellijk aan de slag op de arbeidsmarkt. Of je kan verder doorstromen naar een professionele bachelor (meestal via een verkort traject – zie bachelor na graduaat)
Wat is een bijkomende graduaat via verkort traject
Heb je al een graduaatsdiploma op zak, maar wil je nog één in een aansluitend opleidingsgebied? Dan kan je je bijkomende graduaat vaak sneller behalen via een verkort traject.
Wat is een professionele bachelor?
Een bacheloropleiding situeert zich op niveau 6 tussen graduaat (niveau 5) en master (niveau 7). Met een modeltraject van 180 studiepunten kan je na drie jaar een diploma hoger onderwijs behalen (met uitzondering van verpleegkunde die 240 studiepunten telt en over vier jaar loopt)
Op bacheloropleidingen is de inzet van leerkrediet (= rugzakje met studiepunten) van toepassing.
Howest organiseert professionele bacheloropleidingen in alle studiegebieden. Een professionele bachelor biedt je een ruime algemene bagage en specifieke kennisverdieping binnen je gekozen vakgebied. Theorie en praktijk gaan hand in hand en hoorcolleges worden afgewisseld met (groeps-)projectwerk, praktijklabo’s, stages, bedrijfsbezoeken en een bachelorproef. Je ontwikkelt dus niet alleen een brede kennis binnen je werkveld, maar je doet ook praktijkgerichte werkervaring op tijdens je opleiding. Dat maakt je als professionele bachelor zeer gegeerd op de arbeidsmarkt.
Na je opleiding kan je onmiddellijk aan de slag in het werkveld. Of je kan verder studeren via een bachelor-na-bachelor of postgraduaat. Vanuit een bachelor kan je ook kiezen voor een master aan een universiteit (vaak via een schakelprogramma).
Let op! Je dient in het bezit te zijn van een diploma 'niveau 4' om te mogen starten aan een bacheloropleiding.
Wat is een bachelor na graduaat?
Behaalde je het diploma van een specifieke graduaatsopleiding, dan kan je via een vervolgtraject in een verkort traject een bachelordiploma behalen.
Neem contact op met de trajectbegeleider van de opleiding. Het programma van het verkorte traject kan indien gewenst afgestemd worden op de combinatie met werk en/of gezin.
Wat is een bachelor na bachelor? (Banaba)
Een bachelor na bachelor (banaba) is een voortgezette gespecialiseerde opleiding van 60 studiepunten. Als modeltraject in dagonderwijs loopt een banaba over één academiejaar.
Een banaba kan je niet volgen als basisdiploma. Om te kunnen starten, moet je altijd al een bachelor- of masterdiploma hebben behaald in een aansluitend vakgebied. Voor deze bijkomende opleiding hoef je geen leerkrediet meer in te zetten.
Aan Howest bieden we volgende banaba’s aan:
- De unieke Engelstalige banaba Advanced Bachelor of Bioinformatics (binnen het vakgebied van Biomedische Laboratoriumtechnologie)
- De unieke vervolgopleiding in de e-health
- Sustainable Energy Management, jouw opstap naar duurzame ondernemingen!
Je kunt deze opleidingen zowel volgen in dagonderwijs als in afstandsonderwijs (in combinatie met een job).
Wat is een bijkomende bachelor via verkort traject
Heb je al een bachelordiploma op zak, maar wil je er nog één in een aansluitend vakgebied? Dan kan je een bijkomende bachelor vaak sneller behalen via een verkort traject.
Een voorbeeld: kies je na je bacheloropleiding 'Communicatie' voor de bachelor 'Toerisme en Recreatiemanagement', dan is dat geen banaba, maar een tweede bachelordiploma dat je aan je cv toevoegt.
Of je voor een verkort traject in aanmerking komt en hoe je verkorte traject eruit zal zien, hangt af van het diploma dat je al hebt behaald.
Opleidingen via afstandsonderwijs
Wil je studeren combineren met een job en/of gezin? Aan Howest kan je verschillende bacheloropleidingen volgen via afstandsonderwijs.
Je studeert dan op jouw eigen tempo, waar en wanneer het past. Wij passen het studiemateriaal aan voor leren op afstand en je krijgt de nodige begeleiding vanop afstand.
Een bachelor- of graduaatstraject via afstandsonderwijs wijkt af van het modeltraject. De opleiding telt weliswaar evenveel studiepunten, maar je kan die over een langere periode spreiden.
Het bachelordiploma dat je behaalt via afstandsonderwijs is precies hetzelfde als dat van de voltijdse dagopleidingen. Het heeft dus dezelfde waarde.
Wat is een schakelprogramma?
Een schakelprogramma is bedoeld voor studenten die een professioneel bachelordiploma behaald hebben en hiermee een masteropleiding willen starten.
Het omvat ten hoogste 90 studiepunten. Een schakelprogramma leidt tot een specifiek getuigschrift, niet tot een academische graad of diploma maar is wel jouw toegangsticket om een master te kunnen aanvatten. Je dient voor een schakelprogramma geen leerkrediet in te zetten net zoals bij een graduaat.
Wat is een academische bachelor?
Een academische bachelor focust op theorie en wetenschappelijk onderzoek. Je bereidt je voor op een master.
Hoewel een academische bachelor een volwaardig einddiploma is, kies je voor deze opleiding met de bedoeling een masterdiploma te halen. Je academische bachelordiploma geeft je rechtstreeks toegang tot de masteropleiding die erbij aansluit.
Let op! Je dient in het bezit te zijn van een diploma 'niveau 4' om te mogen starten aan een bacheloropleiding.
Wat is een master?
Een academische master situeert zich op niveau 7 tussen bachelor (niveau 6) en doctor (niveau 8).
Een academische master bouwt verder op de academische bacheloropleiding. Deze beide trajecten zijn eveneens sterk gericht op theoretische kennis en wetenschappelijk onderzoek en worden vooral aan de universiteit georganiseerd.
Howest organiseert één masteropleiding in een internationale context: de Europese master in duurzaam energiemanagement. Deze door de NVAO geaccrediteerde master of science wordt ingericht door EUREC i.s.m. de Hanzehogeschool Groningen (Nederland) als diplomerende hogeschool, de Hogeschool West-Vlaanderen (BE), de Universiteit van Zaragoza (SP), Limerick Institute of Technology (IE) en de Universiteit van Pisa (IT).
Wat is een microdegree?
Een micro degree is een vervolgopleiding / specialisatietraject voor wie zich wil specialiseren of bijscholen in bepaalde (deel-)domeinen. In een microdegree bieden we opleidingsonderdelen uit onze verschillende bachelor- en graduaatsopleidingen aan die je apart of als een bundel kan volgen.
Zo kan je bijvoorbeeld een bijkomend keuzetraject van een eerder behaalde bacheloropleiding volgen. Of je kan specifieke modules als update voor je bestaande diploma volgen.
Voor alle opleidingsonderdelen waarvoor je slaagt, krijg je een creditbewijs. Het geheel van creditbewijzen van het uitgestippelde traject leidt tot een attest van het specialisatietraject of microdegree, waarmee je je kennis kan bewijzen.
Wat is een postgraduaat?
Een postgraduaat is een opleiding van minstens 20 studiepunten aan een hogeschool of universiteit. Deze opleiding volgt op een bachelor- of masteropleiding en geeft recht op een postgraduaatgetuigschrift.
Een postgraduaat heeft als doel je professionele vorming verder te zetten of je competenties te verbreden of verdiepen. Voor een postgraduaat hoef je geen leerkrediet in te zetten.
Voor sommige postgraduaten kan je ook inschrijven op basis van een graduaatsdiploma. Je behaalt dan geen getuigschrift na het succesvol afleggen van deze opleiding, maar een attest van deelname.
Een aantal van onze postgraduaten zijn zogenoemde ‘International postgraduate certificates’. Dit betekent dat je deelneemt aan een (specifiek) semester aan in het Engels, waarbij ook internationale studenten (exchange bachelorstudenten en internationale afgestudeerde bachelors) aansluiten. Alle vakken worden dan in het Engels gegeven. Deze opleidingen leiden ook tot een postgraduaatgetuigschrift of een attest van deelname, afhankelijk van je vooropleiding.
Vragen over het hoger onderwijs?
Vond je geen antwoord op jouw vraag? Neem contact op met studieadvies [at] howest.be (studieadvies[at]howest[dot]be)