Circulair Bouwen

Circulair bouwen is een echte hands-on opleiding. De studenten krijgen ’s ochtends theorielessen waarbij ze de verworven inzichten in de namiddag toepassen op een concrete case. 

Er worden ook 2 praktijkdagen en een studiereis georganiseerd voor wie het volledige traject volgt. 

Een gemiddeld dagschema ziet er zo uit: 

• 09u00-09u15: Intro  
• 09u15-10u45: Lezing 1  
• 10u45-11u00: Pauze  
• 11u00-12u30: Lezing 2  
• 12u30-13u30: Lunchpauze  
• 13u30-17:00: Ontwerpatelier 

Module 1: Circulaire Stedenbouw 

In de module Circulaire Stedenbouw worden handvaten aangereikt om de transitie naar circulaire steden & gemeenten op gang te brengen en te versnellen, zowel wat betreft het gezonder maken van het metabolisme van de stad/de gemeente en sluiten van kringlopen (denk aan hergebruik van sites en gebouwen, modulair en veranderingsgericht bouwen, lokale energieopwekking en opslag, lokale waterzuivering…) en het integreren van korte ketens (stadslandbouw, lokale bouwmaterialen, hergebruik van warmte van nabijgelegen industrie…), als wat betreft nieuwe samenwerkings- en participatiemodellen, beleidsinstrumenten… die deze systeemverandering ondersteunen of kunnen sturen.  

• Maatschappelijke uitdagingen 
• Inspelen op de context 
• Participatie en integratie 
• Hergebruik en recyclage 
• Collectieve oplossingen 
• Sluiten van water- en energiekringlopen 
• Kwaliteitsbewaking 
• Rol van het beleid 

Module 2: Circulair Gebouwontwerp 

Tijdens het tweede semester gaan we dieper in op het Circulaire Gebouwontwerp. Binnen deze module streven we naar een gebouwontwerp dat op alle vlakken geïntegreerd wordt in de transitie naar een circulaire economie. Alle aspecten van het bouwproces worden onder de loep genomen. Niet enkel op vlak van materialen, energie en water zoeken we naar een andere manier van ontwerpen en bouwen, maar ook de volgorde van het bouwproces, de actoren die inspelen op elkaar, de mogelijke scenario’s worden getoetst. 

• Kader en context 
• Visie en scenario 
• Hergebruik & upcycling
• Ontwerprichtlijnen gebouw 
• Water- en energiestromen 
• Circulaire materialen & producten 
• Data en beheer
• Circulair beleid en aanbesteding

We maken ruimte voor kennisoverdracht, discussie, voorbeeldprojecten en een praktijkoefening in een multidisciplinaire samenwerking. Dankzij deze combinatie worden studenten gevoed met actuele informatie en kennis, leren ze van elkaar, leren ze kritisch nadenken en leren ze theorie om te zetten naar de praktijk. 

Van wie zal je les krijgen?

Er zijn drie vaste begeleiders:

• Hannelore Goensis architect met verschillende jaren praktijkervaring. Ze heeft als onderzoeker gewerkt aan Europese innovatieve onderzoeksprojecten die onderzoek deden naar biobased bouwen (Grow2Build) en circulair bouwen (BAMB). Binnen deze projecten was ze verantwoordelijk voor het maken van LCA’s, schrijven van publicaties, de coördinatie van de circulaire proefprojecten. Momenteel werkt ze als lector en onderzoeker bij Howest, waar ze o.a. verantwoordelijk is voor de integratie van het aspect duurzaamheid in de opleiding Toegepaste Architectuur. 

• Eva Heuts is architect-stedenbouwkundige en heeft zowel bij VIBE als in haar vorige functie als stedenbouwkundig ontwerper en ruimtelijk planner bij studiebureau Stramien ruime ervaring met duurzame stedenbouw en ruimtelijke planning, kernversterking en -verdichting, de herstructurering van bestaande wijken, de herbestemming van leegstaande sites en gebouwen, ontwerpend onderzoek op verschillende niveaus… Als projectcoördinator voor het VLAIO-proeftuinproject RenoseeC heeft ze bovendien ervaring als onderzoeker met betrekking tot collectief renoveren in kansarme wijken. Ze is tevens medeauteur van het boek Duurzame stedenbouw in woord en beeld.  

• Yara Helsen is ingenieur-architecte van opleiding. Na een stageperiode is ze sinds 2018 aan de slag als architecte bij het Mechelse bureau DG architecten. Yara is gebeten door duurzaamheid, de klimaatproblematiek en circulair bouwen. Ze volgde de verdiepende postgraduaatopleiding aan Howest Hogeschool om haar kennis over het topic uit te breiden. Als experte circulair bouwen wil ze bij VIBE haar kennis delen met anderen. Yara haar ambitie is om zoveel mogelijk mensen te overtuigen van de voordelen van circulair bouwen en daarbij haar eigen kennis over het onderwerp te verruimen.

Lesgevers

Onder andere Luc Eeckhout (evr-architecten), Tim Devos (Endeavour), An Eijkelenburg (OVAM), Bart Verstappen (evr-architecten), Philippe Teughels (Van Roey), Tim Vekemans (RE-ST), Bram Tack (Leiedal), Pieter Walraet (KPW-architecten), Stijn Elsen (KADER Studio), Han Vandevyvere (VITO), Bie Vancraeynest (Toestand vzw), Eddy Wille (OVAM), Björn Denecker (WVI), Erik Grietens (BBL) en anderen.