In Vlaanderen leeft bijna 13 procent van de kleuters in kansarmoede, 37 procent ontvangt een schooltoeslag en extra zorg op school. Omdat armoede vaak gepaard gaat met een taalachterstand, pakt de lerarenopleiding van Howest uit met een taalcoachinitiatief (TACO). “In kleuterklassen waar kansarmoede heerst, wordt soms teruggegrepen naar eenvoudigere taal, hoewel dat net het omgekeerde effect heeft."
Het creëren van gelijke kansen voor kwetsbare groepen is een topprioriteit voor het Vlaamse onderwijsbeleid. Met het project ‘Kleine Kinderen, Grote Kansen’ van de Koning Boudewijnstichting worden (toekomstige) leraren uit het kleuter- en lager onderwijs opgeleid om te leren omgaan met kind- en kansarmoede.
Hoge nood
“Kansarmoede is niet alleen een lege boterhamdoos”, zegt Bieke Finet, lector in de bacheloropleiding kleuter- en lager onderwijs aan Howest en projectmedewerker van TACO. “Het gaat ook over taal. Kleuters die niet taalvaardig zijn, krijgen minder kansen. Die achterstand bepaalt te vaak het succes in verdere schoolloopbaan. Met ons project willen we scholen en leraars ondersteunen om de kleuters meer kansen te bieden om te spreken in de klas.”
De nood aan extra coaching is er volgens Bieke wel. “Meer dan een derde van de kleuters in Vlaanderen leeft in kansarmoede. Uit de resultaten van de KOALA-test (taalscreening die moet vaststellen hoe ver een kind staat op gebied van de Nederlandse taal om zo een bijkomende ondersteuning aan te bieden, red.) stelt men vast dat 1 op 7 kleuters een taalachterstand heeft.”
Vier scholen
Het afgelopen jaar rolde Howest het TACO-project uit in vier scholen:
- GO! Drie Hofsteden in Kortrijk
- GO! De Taalkoffer in Komen
- GO! Henri Conscience in Oostende
- GO! Kroonlaan in Oostende
“We bekeken de noden en gaven hen handvaten om concrete acties te ondernemen. We toonden verschillende manieren waarop de leraren de kinderen meer spreekruimte konden geven.”
De betrokken scholen blikken achteraf tevreden terug. “We kregen ook de opmerking dat leraren door onze komst hebben gemerkt dat ze de lat soms te laag leggen voor de kinderen. In klassen waar veel kansarmoede heerst, gebruiken leraren veelal eenvoudigere taal, omdat leerkrachten veronderstellen dat kleuters dit niet begrijpen. Nochtans leidt een minder krachtig aanbod tot minder leerkransen, die net voor deze kinderen het verschil kunnen maken. Ons advies is om te durven open vragen te stellen zodat kinderen gestimuleerd worden om te spreken.”
Nieuwe navorming
Er is goed nieuws voor wie niet kon instappen in het TACO-project. Vanaf volgend academiejaar organiseert de lerarenopleiding in onderzoeks- en dienstverleningscentrum Edhub navormingen over taalcoaching bij kleuters.
“Onze eerst navorming vindt plaats op 8 november (Get Inspired). Leraren kunnen hiervoor binnenkort inschrijven en we geven vanaf volgend academiejaar ook een aanbod voor workshops op maat in scholen. Op die manier hopen we de kansen van heel wat opgroeiende kleuters te verhogen.”
Heb je vragen over dit project? Contacteer Bieke.finet [at] howest.be (Bieke Finet )voor meer info.
