Tijdens de tweede focusgroep rond werkbaar werk in MAM Brugge gingen enkele startende ondernemers in gesprek over hun zoektocht naar duurzaam en haalbaar ondernemerschap. In een open sfeer deelden ze hun ervaringen, struikelblokken en inzichten.
Van passie naar praktijk
De deelnemers vertrokken allen vanuit een sterke passie. Wat hen typeert, is een diepe gedrevenheid om iets te doen dat écht bij hen past. Tegelijk botst die passie soms met de realiteit van ondernemen: praktische kennis ontbreekt, het proces verloopt vaak impulsief en er is weinig aandacht voor strategie of planning.
“Het leven is een feestje, maar je moet zelf de slingers ophangen.”
Deze quote illustreert hoe belangrijk eigenaarschap is. Bewuste keuzes maken en verantwoordelijkheid nemen over je werk en welzijn, blijkt een kantelmoment in het ondernemerschap.
De kracht van verbinding
Eenzaamheid en het ontbreken van een klankbord werden benoemd als grote uitdagingen. De nood aan gelijkgestemden en authentieke connectie werd duidelijk. Netwerken, gilden, of informele uitwisselingen bieden niet alleen kennis, maar ook steun en erkenning.
“Ik heb gemerkt hoe belangrijk het is om met anderen te kunnen sparren. Je hoeft het niet alleen te doen.”
Er werd ook nagedacht over het bouwen van bruggen met andere sectoren of circulaire samenwerkingen. Sociale en maatschappelijke meerwaarde leeft sterk bij deze groep creatieve ondernemers.

Zelfzorg en grenzen
Het belang van zelfzorg kwam sterk naar voren. Na periodes van overbelasting of werk dat niet langer voedend was, beseffen deelnemers hoe essentieel het is om hun grenzen te bewaken.
“Je hebt maar één lichaam. Take care of it.”
Tijd nemen om te herstellen, buiten zijn, sporten of simpelweg niets doen, wordt gezien als fundamenteel om duurzaam te blijven werken. Sommige deelnemers gaven aan expliciet ‘nee’ te leren zeggen tegen opdrachten die niet kloppen met hun waarden of energiepeil.
Bewustwording door reflectie
Deelnemers gaven aan dat ze vaak te weinig stilstaan bij het grotere plaatje. Door de focusgroep werd hun bewustzijn opnieuw aangescherpt. Werkbaar werk ontstaat niet vanzelf, maar vraagt tijd, ruimte en reflectie.
“Door hier aanwezig te zijn, word ik weer herinnerd aan het belang van vertragen.”
Kerninzichten van de meetup
1. Passie is essentieel, maar vraagt om richting en begrenzing.
2. Zelfzorg is een voorwaarde voor duurzaam ondernemen.
3. Verbondenheid met anderen werkt motiverend en helend.
4. Eigen ruimte en structuur geven rust en focus.
5. Bewuste keuzes maken – in plaats van alleen ‘gaan met de flow’ – blijkt cruciaal.
Conclusie
Op basis van een vergelijking tussen de focusgroep in Brugge en de eerdere kwalitatieve bevraging in Hangar K Kortrijk, komen enkele duidelijke trends naar voren.
In beide bevragingen benadrukken starters het belang van focus en het maken van bewuste keuzes om de chaos van de opstartfase hanteerbaar te houden. Zelfzorg en grenzen bewaken keren consistent terug als noodzakelijke voorwaarden voor duurzaam ondernemerschap. Daarnaast blijkt verbinding met gelijkgestemden een krachtige hefboom tegen eenzaamheid en overbelasting, met behoefte aan klankborden en inspirerende uitwisseling. Tot slot valt op dat reflectie en vertragen als waardevolle – maar vaak vergeten – praktijken worden erkend: “Vertragen is nodig om op koers te blijven.” Deze thema’s tonen een duidelijke nood aan ondersteuning, ruimte en bewustzijn rond werkbaar werk bij (startende) ondernemers.
